གསུམ། བོད་ཀྱི་ཡི་གེ་བྲི་ཐབས་སམ་ཐིག་བཤད་སྐོར་ལ་དཔྱད་པ།
སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རྣམ་པ་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་འཕེལ་འགྱུར་གྱི་གོ་རིམ་ཁྲོད་དུ་སྒྱུ་རྩལ་པའི་ཉམས་མྱོང་དང་ལག་ལེན་ལ་བརྟེན་ནས་རང་སྟེང་གི་ཆོས་ཉིད་དང་ཚད་གཞི་ཞིག་རིམ་གྱིས་ཆགས་ངེས་ལ་བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་ཀྱང་དེ་ལས་མི་འདས། ས་བཅད་འདིར་དབུ་ཅན་དང་དབུ་མེད་ཀྱི་བྲི་ཐབས་ཏེ་ཐིག་གཏན་ལ་ཕབ་ཚུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་དང་ཐིག་ཏུ་དྲངས་ཚུལ་གཙོར་བྱས་ཏེ་མདོ་ཙམ་དཔྱད་འདོད། ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེང་སྐབས་མི་མང་པོས་བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་ནི་ཤོག་ངོས་སུ་གང་འདོད་དུ་ཕབ་པའི་གཟུགས་རིས་ཤིག་ལས་དེར་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་མ་ལག་ཆ་ཚང་ཞིག་དང་རིག་གནས་ཀྱི་རྒྱབ་ལྗོངས་ག་འདྲ་ཡོད་ཚུལ་ཡེ་ནས་ཤེས་ཀྱི་མི་འདུག་པས་སོ། །
དབུ་ཅན་གྱི་བྲི་ཐབས་ནི་སློབ་དཔོན་ཐོན་མི་གཙོ་བྱས་ཡིག་མཁན་བརྒྱད་ཀྱི་ཕྱག་རྒྱུན་དང་དེའི་རྗེས་སུ་བྱུང་བའི་གསེར་ལེབ་གྲུ་བཞི་ནི་རྨང་གཞི་ལྟ་བུར་ལགས། ཡིན་ཡང་བསྟན་པ་སྔ་དར་གྱི་དུས་སུ་ཡི་གེ་ཐིག་ཁུངས་སུ་དྲངས་པའི་སྲོལ་མི་འདུག་པས་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་ཡིག་དཔེ་དང་བསྡུར་ན་མགོའི་མཐོ་དམན། བར་གྱི་ཡངས་དོག རྐང་བའི་རིང་ཐུང་སོགས་ཕྱོགས་གང་ཅིའི་ཐད་ནས་སྒྲོས་ཆགས་ཤིང་གྲལ་འགྲིགས་པ་ཞིག་མི་འདུག་ནའང་གྲངས་ཀྱི་འགྱུར་བས་ངོ་བོ་བསྒྱུར་ཐུབ་པ་ཇི་བཞིན་སྔ་དར་ཡིག་མཁན་དག་གི་སོར་རྩལ་གྱི་ཉམས་མྱོང་དང་འཚོལ་ཞིབ། རྨང་གཞིའི་འོག་ཏུ་ཕྱི་དར་ཡིག་མཁན་ཁྱུང་པོ་གཡུ་ཁྲི་འབར་གྱིས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཐིག་ལ་དཔེ་བལྟས་ནས་ཆ་ཆེན་ཆ་ཆུང་དུ་བགོས་ཏེ་ཡི་གེ་ཐིག་ཏུ་དྲངས་ཚུལ《གངས་ཅན་ཡིག་སྲོལ་འཕེལ་རིམ་སྐོར་གྱི་གཏམ་གླེང་ཡིད་ཀྱི་རང་སྒྲ》འི་ཤོག་ངོས༡༩༥སྟེང་དུ།“དེའི་རྗེས་དུས་རབས་བཅུ་གཅིག་པའི་དུས་སྟོད་དུ་ཁྱུང་བོ་གཡུ་ཁྲི་འབར་གྱིས་ཐོན་མིའི་ཕྱག་རྒྱུན་ལས་མཆེད་པའི་ལོ་ཙཱ་བ་སྐ་བ་དཔལ་བརྩེགས་ཀྱི་ལུགས་གཞིར་བཞག་ཐོག་སྔོན་བྱུང་དབུ་ཅན་འབྲི་རྒྱུན་ཡོད་དོ་ཅོག་གི་ལེགས་ཆ་རྣམས་གཅིག་ཏུ་སྡུད་ཀྱིས་དཀྱིལ་འཁོར་གྱི་ཐིག་ཚད་ལེན་སྟངས་དཔྱད་གཞིར་བཟུང་ཞིང་། དབུ་ཅན་གྱི་ཡིག་གཟུགས་ཐིག་རིས་སུ་བཏབ་ནས་ཡི་གེ་རྣམས་ཀྱི་མགོ་དང་། རྐང་པ། དཔུང་རྩ། སྦོ་ལག ཟགས་མཆུ། ཕུར་ཕུག་སོགས་ཀྱི་ཆ་ཚད་ངེས་གཏན་གྱི་ཐིག་སྒྲོམ་ནང་འབྲི་བའི་སྲོལ་ཐོག་མ་ཕྱེ།”༢༦ཞེས་པ་བཞིན་ཡི་གེར་ཐིག་འདེབས་པའི་སྲོལ་ཐོག་མར་ཕྱེ་པ་དེས་བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་སྔར་ལས་གཏན་འཇགས་ཅན་དང་ལྷག་པར་དུ་དབུ་ཅན་གྱི་འབྲི་སྲོལ་གཅིག་གྱུར་དང་ཚད་ལྡན་གྱི་ལམ་ཁར་ཁྲིད། དེ་བས་ཁྱུང་བོ་གཡུ་ཁྲི་ནི་བསྟན་པ་ཕྱི་དར་གྱི་ཡིག་མཁན་ཚོའི་ཁྲོད་དུ་རྡོ་རིང་ལྟ་བུར་བརྗོད་རུང་མི་འོས་རྒྱུ་སྤུ་ཙམ་ཡང་མེད་སྙམ། འདིའི་རྗེས་སུ་དབུ་ཅན་ཁྱུང་བྲིས་ཀྱི་འབྲི་རྒྱུན་ནི་རྒྱུགས་ཆེ་ཤོས་སུ་ཆགས་ནས་རིམ་གྱིས་སྦལ་ལུགས་དང་མང་ལུགས། དེ་གཉིས་ལས་མཆེད་པ་རུས་གཟུགས་མ་དང་ཤ་གཟུགས་མ། དེ་ལས་ཀྱང་སྡེ་བྲིས་དང་ཀརྨ་སྒར་བྲིས། ཨེ་བྲིས་དང་སྙེ་བྲིས་སོགས་འབྲི་རྒྱུན་མང་པོ་བྱུང་མོད་ཀྱང་རྩ་བའི་ཆ་ནས་ཁྱུང་བྲིས་འབྲི་རྒྱུན་དུ་གཏོགས་ཤིང་། ལྷག་པར་དུ་ཐིག་ལ་དྲངས་ཚུལ་ནི་དེ་ལྟ་ཡིན་པ་མ་ཟད་ཕྱི་རབས་ཀྱི་ཡིག་མཁན་གང་མང་གིས་ལྷན་ཐབས་དང་བསྡོམས་ཚིག་གིས་ཁ་ཇེ་གསལ་དང་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་བཏང་ནས་བོད་ཀྱི་ཡི་གེའི་བྲི་ཐབས་ལ་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་ཁུངས་གཏོད་སའི་མ་ལག་ཅིག་ཆགས་སུ་བཅུག་པར《གངས་ཅན་ཡིག་སྲོལ་འཕེལ་རིམ་སྐོར་གྱི་གཏམ་གླེང་ཡིད་ཀྱི་རང་སྒྲ》འི་ཤོག་ངོས༡༩༨སྟེང་དུ།“ཁྱུང་བྲིས་ཀྱི་འབྲི་རྒྱུན་དར་ཁྱབ་བྱུང་བའི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་རྗེ་རོང་པོ་བ་དང་། སུམ་པ་པཎ་ཊི་ཏ། སྡེ་སྲིད་སངས་རྒྱས་རྒྱ་མཚོ་སོགས་རིམ་བྱོན་མཁས་དབང་དུ་མས་གཡུ་ཁྲིའི་ཐིག་རྩར་ལྷན་ཐབས་དང་། བསྡོམས་ཚིག་མཛད་ནས་དེ་དག་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་སོང་སྟེ་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་དུས་དཀྱིལ་དུ་དབུ་ཅན་གྱི་ཡི་གེ་ཐིག་ཁོངས་སུ་དྲངས་པའི་ཆ་ཚད་དང་། ཡི་གེའི་གཟུགས་ཉམས་འདོན་པའི་སྒྱུ་རྩལ་གྱི་རྣམ་གྲངས་སོགས་གསལ་བར་ངེས་པའི་ཐིག་རྩའི་གཞུང་ལུགས་ཆ་ཚང་བ་ཞིག་ཏུ་གྲུབ་པ་ཡིན་ནོ།”༢༧ཞེས་པ་ལྟར་མཁས་པ་འདི་དག་གིས་ཁྱུང་པོའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་དུ་དབུ་ཅན་འབྲི་ཐབས་འཐུས་ཇེ་ཚང་དུ་བཟོས་ནས་བོད་ཀྱི་ཡིག་གཟུགས་འབྲི་ཚུལ་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་མཐོ་ཚད་ལ་རྩེད་དུ་བཅུག་པར《བེེ་དཀར་གཡའ་སེལ》སོགས་ལ་བལྟས་ན་ཤིན་ཏུ་གསལ། དེར་བརྟེན་འདིའི་ཕྱོགས་ལ་ཞིབ་འཇུག་དང་སྔོག་འདོན་བགྱི་ན་རིག་གཞུང་གི་རིན་ཐང་ལས་གཞན་མི་རིགས་རིག་གནས་སྤྱི་ལའང་དོན་སྙིང་མི་དམན་པ་འབྱུང་སྲིད།
ཡི་གེའི་བྲི་ཐབས་གསལ་བར་ངེས་པའི་ཐིག་རྩའི་གཞུང་ལུགས་བྱེ་བྲག་ཏུ་དགོད་ན།《གཡའ་སེལ》ནང་བཀོད་ཡོད་མོད་ཅུང་གོ་དཀའ་བས་མཁས་དབང་དམུ་དགེ་བསམ་གཏན་ལགས་ཀྱིས《ཤེས་བྱ་ཀུན་ཁྱབ》ཀྱི་བཞེད་པ་ལྟར། དབུ་ཅན་གྱི་བྲི་ཐབས་ཐད་ཀར་དུ《བརྡ་སྤྲོད་བློ་གསལ་དགའ་སྟོན》ལས་ཚན་བཤུས་བྱས་པ་འདིར་དྲངས་ཤིང་ཞར་དུ་རང་གིས་ཅུང་ཟད་དཔྱད་ན། “གཟབ་ཆེན་ལ། གཅེས་པ་བརྒྱད། འདོན་པ་བཅུ། མ་ཆོས་ཉེར་གཅིག བུ་ཆོས་བཅུ་དྲུག སྤྱི་ཆོས་གསུམ་ལྡན་དང་བཅས་པ་བཤད་པའི། དང་པོ་གཅེས་པ་བརྒྱད་ནི། 1.སྣག་ལམ་ཟླུམ་ལ་སྒྲོས་ཆགས་གཅེས། 2.གཅིག་པུར་སྐྱེས་ལ་དཔུང་ཐུང་གཅེས། 3.གདགས་པ་ཅན་ལ་ཟུར་ཐིག་གཅེས། 4.སྟོད་ཕུབ་ཅན་ལ་ཕོ་བ་གཅེས། 5.སྨད་ཕུབས་ཅན་ལ་ཁོང་འདྲེན་གཅེས། 6.རྐང་བར་རྟར་ཞོན་ཕྱི་འབྲང་གཅེས། 7.ཡར་ཕུལ་མཐར་རྒྱས་སྒྲོས་གནོན་གཅེས།8.མིག་ཅན་དག་ལ་སྐེ་གཙང་གཅེས། ཞེས་དང་། འདོན་པ་བཅུའམ་བཅུ་བཞིར་གྲགས་པ་ནི། 1.བཟང་མགོ་ལ་འདོན། 2.མཁྲང་དཔུང་བ་ལ་འདོན། 3.སྒྲོས་སྦོ་ཐེམ་ལ་འདོན། 4.བཤམ་མར་འཐེན་ལ་འདོན། 5.སྤྱང་ཁོག་པ་ལ་འདོན། 6.ཧྲམ་སྣག་སྣ་ལ་འདོན། 7.ཧུར་མིག་འདྲིལ་ལ་འདོན། 8.གཡེར་ཡར་འཕུལ་ལ་འདོན། 9.ཡང་ཡ་བཏགས་ལ་འདོན། 10.གྲུང་ཟག་མཆུ་ལ་འདོན། 11.བཟང་མགོ་དཔུང་ལ་འདོན། 12.འཛུམ་དཀར་ནག་སྣ་ལ་འདོན། 13.མཉེན་བསྣོལ་མཚམས་སུ་འདོན། 14.འཁྱུག་ཡན་ལག་ལ་འདོན་པ་རྣམས་སོ། ། མ་ཆོས་ཉེར་གཅིག་ནི། མགོ་རབ་ཐག་ཟླུམ་གྲིས་བཅད་པ་འདྲ་བ། འབྲི་ཀྭ་གཞུ། ཐ་མ་ཚག་མགོ་སྟེ་མགོ་གསུམ། དཔུང་རབ་ཐུགས་ཀར་རྡོར་འཛིན། འབྲིང་མདའ་འཕེན། ཐ་མ་ལག་ཆག་འཕྲེད་ཉལ་ཏེ་དཔུང་གསུམ། སྦོ་རབ་སྒྲོ་ཆགས་གྲི་ལྟག་འདྲ་བ། འབྲིང་སྤུ་ཉག་སྒྲིམ་འདྲ། ཐ་མ་གྲོག་སྐད་འདྲ་བ་སྟེ་སྦོ་གསུམ། ཟག་མཆུ་རབ་གསེགས་སྦྱོར་ཐུང་རྣོ། འབྲིང་དགྱེའོ་ཕག་སྣ། ཐ་མ་རྒུར་བོ་གླང་སྣ་སྟེ་ཟག་མཆུ་གསུམ། ཡར་འཐེན་རབ་རྒྱ་ཁབ་བསླང་འདྲ། འབྲིང་རྔ་དབྱུག་འཕྱང་འདྲ། ཐ་མ་ལག་མགོ་བཅད་འདྲ་སྟེ་ཡར་འཐེན་གསུམ། མར་འཐེན་རབ་སྒོ་ལྕགས་རྐང་འདྲ། འབྲིང་ཁྱི་གུའི་མཇུག་འདྲ། ཐ་མ་འབུ་མཇུག་སྦྲང་རྐང་འདྲ་བ་སྟེ་མར་འཐེན་གསུམ། མིག་རབ་ཉ་མིག་འབྲིང་ནས་འདྲ།ཐ་མ་ཟུར་གསུམ་ཁྲོ་མིག་སྟེ་མིག་གསུམ་བཅས་ཉེར་གཅིག་གོ། ། བུ་ཆོས་བཅུ་དྲུག་ནི། གཉིས་ཆོད་འཛུམ་ལ་མཐོ་དམན་མེད་པ། ན་རོའི་ཆོས་གསུམ། གསེག་ཀྱིས་གཞོལ་བ་སྟོད་སྨད་ཕྱེད་པ་སྟེ་འགྲེང་བུའི་གཉིས། ཟླུམ་འདྲིལ་འཁྱུག་པ་སྟེ་གྲི་གུའི་གསུམ། གདགས་པ་ཅན། ལྡན་ཐབས་བརྐྱང་བ།མདུང་ཚུགས་གསུམ་སྦྲེལ་ལྡན་པ་སྟེ་ཞབས་ཀྱུའི་གསུམ། རྟ་སྦྲེལ་འཕངས་མ་བསྐྱིལ་བ་སྟེ་ར་སྟའི་གཉིས། འཁྱུག་སྙོམས་འདེགས་ལ་དཀྱིལ་ཡངས་ཏེ་ཡ་བཏགས་ཀྱི་གསུམ་སྟེ། བསྡོམས་པས་བཅུ་དྲུག་གཟུགས་དཀྱུས་སུ་མ་གོལ་བ། དཀྱུས་ཉིད་ཚང་ནས་མ་ཡར་བ། གཟུགས་དཀྱུས་ཤན་ཕྱེད་པ་སྟེ་སྤྱི་ཆོས་གསུམ་དང་ལྡན་པར་བྱ་ཞིང་།……”༢༨ཞེས་ཡི་གེ་ཐིག་རུས་སུ་ཇི་ལྟར་འགོད་སྟངས། དཔངས་ཞེང་སྦོམ་ཕྲ་འབེབས་འཇོག་གི་ཚུལ་བརྗོད་འདུག་སྟེ། གཅེས་པ་བརྒྱད་དང་འདོན་པ་བཅུས་སྨྱུག་འགྲོས་སོ་སོས་གནད་ཀ་དང་ཡི་གེའི་གཟུགས་ཉམས་གཏོད་ཚུལ་བག་མ་ཞིག་ལ་རྒྱན་སྤྲས་པ་བཞིན་ཡན་ལག་ལྔ་དང་དབང་བོ་ལྔའི་གཟུགས་སུ་བཀོད་ནས་བཞེད་འདུག དེ་ནི་སྒྱུ་རྩལ་གསར་བཞེངས་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཞིག་ལས་གཞན་སྲོག་མེད་ཀྱི་གཟུགས་རིས་ཤིག་ལ་སྒྱུ་རྩལ་པའི་འདུ་ཤེས་ཀྱིས་གསོམ་ཤུགས་སྦྱིན་པའི་གོ་རིམ་ཞིག་ཀྱང་ཅི་ལ་མིན། དེ་བཞིན་དུ་མ་ཆོས་ཉེར་གཅིག་ནི་གསལ་བྱེད་སུམ་ཅུའི་བྲི་ཐབས་དང་བུ་ཆོས་བཅུ་དྲུག་ནི་བུ་ཡིག་དྲུག སྤྱི་ཆོས་གསུམ་གྱིས་སྨྱུག་འགྲོས་ཐིག་སྒྲོམ་དུ་ཆ་ཚད་ཇི་བཞིན་འཇུག་པར་བསྟན་འདུག་པ་སོགས་ལ་བལྟས་ན་བོད་ཡིག་གི་ཡིག་གཟུགས་ནི་བྲི་ཐབས་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་སོང་བ་དང་བསྟུན་ནས་དགའ་ལྡན་ཕོ་བྲང་གི་དུས་དཀྱིལ་དུ་ཡོངས་སུ་གཏན་འཇགས་དང་འཐུས་ཚང་ཚགས་དམ་པ། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་བྲི་ཐབས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཆགས་པ་ནི་གོང་དུ་ལུང་དྲངས་པས་བསྐྱར་བཤད་ཀྱི་ངལ་བ་མི་དགོས་ཏེ། འབྲི་ཚུལ་གྱི་ལོ་རྒྱུས་རྒྱུན་རིང་བའི་འདྲ་གཟུགས་ཡི་གེའི་མཚོན་བྱེད་དེ་རྒྱ་ཡིག་དང་བསྡུར་ནའང་ངོ་གནོངས་མི་དགོས་པས་ཅིའི་ཕྱིར་འདིར་འཛིན་སྐྱོང་སྤེལ་གསུམ་མི་བྱེད་དམ།
ཡིག་རྩའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་མ་ལག་ཆ་ཚང་ཞིག་ཆགས་རྗེས་ཡིག་མཁན་རིམ་བྱོན་གྱིས་མུ་མཐུད་དུ་འབྲི་སྦྱོང་བདེ་བའི་གཟབ་མའི་འབྲི་ཐབས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བགྱིས་ཏེ་མཁས་ཆེན་ཡེ་ཤེས་ཤེས་རབ་མཆོག་གིས་གོང་གི་ཐིག་བཤད་དག་གཞིར་བྱས་ནས་དབུ་ཅན་གྱི་ཡི་གེ་ལང་ཚེ་གོ་དྲུག་ཏུ་དྲངས་ཤིང་། དེའི་རྗེས་སུ་དྲུང་ཡིག་སྨོན་ལམ་རྒྱ་མཚོས་འབྲི་བདེའི་ཆེད་དུ་ལང་ཚེ་ཇེ་ཉུང་དུ་བཏང་སྟེ་དགུར་གཏན་འབེབས་མཛད་པའི་ཡིག་དཔེ་སོ་སོ་ནི《གངས་ཅན་ཡིག་སྲོལ་འཕེལ་རིམ་སྐོར་གྱི་གཏམ་གླེང་ཡིད་ཀྱི་རང་སྒྲ》འི་ཤོག་ངོས་༢༠༨དང《བོད་ཡིག་འབྲི་ཚུལ་མཐོང་བ་ཀུན་སྨོན》གྱི་ཤོག་ངོས་༥༤སྟེང་དུ་བཀོད་འདུག འདིར་ལང་ཚེ་སྐོར་ལ་རགས་ཙམ་དཔྱད་ན་ཁ་སྐད་དུ་འདིར་རེའུ་མིག་ཟེར་ཞིང་ནུས་པ་ནི་ཡི་གེར་དག་སྙོམས་མཛེས་གསུམ་ཆགས་པའི་རྨང་གདིང་ཐུབ་པ་དེའོ། ལིང་ཚེ་འགོད་སྟངས་ནི་བོད་ཡིག་གཅིག་པུར་ཡོད་པ་ཞིག་མིན་ཏེ། རྒྱ་ནག་ལ་དུས་རབས་བདུན་པ་ཐང་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་སྐབས་སུ་ཡིག་མཁན་ཨོ་ཡང་ཞོས（欧阳询）ལིང་ཚེ་ཆེ་བ་དགུ་དང་ནང་གསེས་རེ་རེའང་དགུ་སྟེ་གྱ་གཅིག་ཏུ་ཕྱེ་བ་དང་། རྗེས་སུ་ཆིན་རྒྱལ་རབས་ཀྱི་དུས་སུ་ཡིག་མཁན་ཅང་མིན་ཀྲིས（蒋勉斋）ལིང་ཚེ་སོ་དྲུག་གཞི་བྱས་པའི་རྣམ་པ་ཁ་ཤས་སྲོལ་བཏོད་དེ་རྒྱ་ཡིག་གི་ཡིག་གཟུགས་（大小篆、石鼓文、真书、楷书）སོགས་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་སུ་བཏང་བ་ནི་རྒྱའི་ཡིག་ཆ་དག་ལས་ཤེས་ཐུབ་པར་གཞིགས་ན། ལང་ཚེ་འགོད་སྟངས་ནི་ཡིག་གཟུགས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཆོས་ཉིད་དང་ཚན་རིག་ལ་མཐུན་པ་མ་ཟད་འབྲི་རྒྱུན་རྒྱུན་བསྐྱངས་བའི་ཐབས་དམ་པ་ཞིག་ཀྱང་རེད་འདུག གཤར་མ་དབུ་མེད་ནི་ཐོན་མི་ཨ་ནུའི་སྐབས་ནས་རྗེས་ཀྱི་ལི་ལུགས་དང་ལྡན་ལུགས་སུ་མཆེད་ཅིང་ལྡན་ལུགས་ལས་རིམ་གྱིས་འབྲི་རྒྱུན་སྣ་མང་བྱུང་བ་གོང་དུ་ཞུས་ཟིན་པས་འདིར་མི་སྤྲོ་ལ། དབུ་མེད་ཀྱི་ཡིག་རྒྱུན་ནི་དབུ་ཅན་དང་བསྡུར་ན་ཁྱད་ཉམས་མི་འདྲ་བའི་ཡིག་རྒྱུན་མང་པོ་བྱུང་བ་མ་ཟད་རྩ་བའི་གཟུགས་ཉམས་ཐ་དད་དུ་གྱུར་བའི་ཡིག་གཟུགས་གསར་བ་ཡང་མང་པོ་མཆེད་ཡོད། དུས་རབས་བཅོ་ལྔའི་དུས་སུ་ཆོས་རྒྱལ་རབ་བརྟན་ཀུན་བཟང་འཕགས་ཀྱིས་འབྲུ་ཆེན་འབྲུ་ཆུང་ལ་ཐིག་རྩ་བཏབ་ཅིང་དབུ་ཅན་ནང་བཞིན་རྒྱུན་འབྱམས་སུ་མ་སོང་མོད་བྲི་ཐབས་སམ་ཐིག་བཤད་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ནི་དབུ་ཅན་ནང་བཞིན་ཆ་ཚང་ཞིང་ཚགས་དམ་པར་འདུག་པ《བེེ་དཀར་གཡའ་སེལ》དུ།“འབྲུ་ཆེན་ལ་ལི་དང་ལྡན་ལུགས་གཉིས་ཀྱི་ལི་ལུགས་ནི་འཕེལ་འགྲིབ་ཀྱི་རྣམ་དག་ཚང་ལ། ལྡན་མ་རྩེ་མའི་ལུགས་ཡིན་པས་སམ། ཡིག་ཚད་དང་ལྡན་པས་ལྡན་ཡིག་ཅེས་གྲགས་པའི་ཡིག་རྒྱུན་ཀྱང་ཉམས་པར་ཉེ་བ་མ་བཟོད་པར་ཆོས་རྒྱལ་རྒྱལ་མཁར་རྩེ་པས་ཐིག་བཤད་དང་ཐིག་དཔེར་བཏབ་སྟེ། སློབ་རྒྱུན་སྤེལ་བར་མཛད་པའི་རྒྱུན་མ་ཉམས་པ་ཡིག་མཁན་ལི་བྱིན་དང་མཚུངས་པའི་མཁས་དབང་དཔལ་ལྡན་ཕུན་ཚོགས་ལ་ཁོ་བོས་ཀྱང་ལེགས་པར་མནོས་པ་ལྟར་བརྗོད་ན། འབྲུ་ཆེན་དང་ད་ལྟ་བྱིངས་ལྡན་ཡིག་ཅེས་པའི་འབྲུ་ཆུང་གཉིས་ཀྱི་དང་པོ་འབྲུ་ཆེན།……”༢༩ཞེས་ཤོག་ངོས་༢༤ནས༣༤བར་བཀོད་འདུག་ཀྱང་ཡིག་ཚོགས་ཆེ་བས་འདིར་མ་འཁོད། དེའི་བརྗོད་དོན་ནི་ཀ་ཁ་སུམ་ཅུའི་འབྲི་ཚུལ་དང་བུ་དྲུག ཟླ་ཚེས། ཀླད་ཀོར། ནཱ་ད་བཅས་ཐིག་ཁོངས་སུ་དྲངས་པས་ཤེས་འདོད་དག་གིས་དེར་གཟིགས་པར་འཚལ། གཞན་ཡང་དཔའ་རིས་སངས་རྒྱས་ལགས་ཀྱིས“ཐོག་མར་ཐིག་ལ་རུས་པ། བར་དུ་རུས་ལ་ཤ་ཉམས། མཐའ་མར་ཤ་ལ་མཛེས་ཉམས།”༣༠གསུངས་པ་ནི་དབུ་ཅན་རྐྱང་རྐྱང་དུ་ངོས་འཛིན་བགྱིས་ན་གུ་དོག་པར་སྙམ་ཞིང་དབུ་མེད་ལའང་དེ་འདྲའི་འབྲི་ཐབས་ཀྱི་ཚད་གཞི་ངེས་པར་དུ་དགོས་པས་དབུ་མེད་འབྲི་ཐབས་ཀྱི་དགོས་པ་གསུམ་ཞེས་བརྗོད་ན་མི་འགྲིག་རྒྱུ་མེད་པར་བསམ། དཔལ་བསྡུས་ཀྱིས་མཛད་པའི《ཐོན་མི་རྗེས་དྲན་ཡིག་གཟུགས་ཀྱི་མ་ཕྱི་ཀུན་འཛོམས》ཀྱི་ཤོག་ངོས༦༩སྟེང་དུའང“མགོ་ལ་མཐོ་དམན་བར་ལ་ཡངས་དོག་དང་། ། དེ་བཞིན་རྐང་ལ་རིང་ཐུང་མེད་པར་ངེས། །”༣༡ཞེས་པ་ནི་དབུ་མེད་བྲི་དུས་ཀྱི་དོར་བྱ་གསུམ་དུ་ངོས་གཟུང་ཆོག་པ་མ་ཟད་བྲི་བའི་ཐབས་ཤིག་ཏུའང་ཅིས་ཀྱང་བལྟས་ཆོག་གོ། །
མདོར་ན་བོད་ཀྱི་རྩ་བའི་ཡིག་རྒྱུན་གཉིས་ཏེ། དབུ་ཅན་དང་དབུ་མེད་ནི་དུས་རབས་ཀྱི་འཕེལ་འགྲོས་དང་ཡིག་མཁན་ཚོའི་སོར་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་འབྲི་ཐབས་ཀྱི་གཞུང་ལུགས་ཆ་ཚང་ཞིང་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པ་ཞིག་ཏུ་ཆགས་ཤིང་། འདིས་རང་གི་གཟུགས་ཉམས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ལས་བོད་མིའི་འདུ་ཤེས་ཁྲོད་ཀྱི་མཛེས་དཔྱོད་ཀྱི་ལྟ་བ་ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་སྐུད་ལམ་དུ་དྲངས་ཏེ་རྗེས་རབས་པར་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་ཁུངས་གཏོད་ས་ཞིག་དང་གསར་གཏོད་ཀྱི་གཞི་འཛིན་ས་ཞིག་བསྐྲུན་པ་མ་ཟད། འཛམ་གླིང་འབྲི་ཚུལ་གྱི་སྐྱེད་མོའི་ཚལ་དུ་མགོ་བོ་ཡར་བཏེགས་ཏེ་བགྲོད་པའི་གདེང་ཚོད་དང་སྤོབས་པ་ཞིག་ཀྱང་ཤུགས་ཀྱིས་སྦྱིན་ནོ། །
|
|
